Przed jubileuszem
O historycznym i współczesnym znaczeniu urzędu Prymasa Polski, a także o programie obchodów jubileuszu 600-lecia prymasostwa w Polsce mówili uczestnicy konferencji prasowej zorganizowanej 20 kwietnia w SKEP.
W spotkaniu udział wzięli: Prymas Polski abp Wojciech Polak, ks. dr. Robert Nurski, historyk, ks. dr Jarosław Bogacz, dyrektor muzeum Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej, Tomasz Budasz, prezydent Gniezna oraz Beata Tarczyńska, starosta powiatu gnieźnieńskiego.
„Nie tyle wspominamy historię dla historii i zanurzamy się w dziedzictwo, by się nim rozkoszować, ale by uzyskać nowy impuls do szukania dróg ewangelizowania i docierania z przesłaniem Ewangelii do współczesnego świata” – tak ideę jubileuszu 600-lecia prymasostwa w Polsce wyjaśnił abp Wojciech Polak, który jako 59 hierarcha w historii Ojczyzny piastuje tę godność. Jak wyjaśnił, wybrane daty całorocznych uroczystości – od 23 kwietnia 2017 roku do 23 kwietnia 2018 roku, są nawiązaniem do początków prymasostwa, do roku 1417 r., kiedy podczas Soboru w Konstancji godność ta została powierzona abp. Mikołajowi Trąbie. Są również ukłonem w stronę tych, którzy początki polskiego prymasostwa upatrują w 1418 roku.
Metropolita gnieźnieński wskazał także na obecną rolę Prymasa Polski, nawiązując przy tym do listu Ojca Świętego Franciszka z okazji jubileuszu, w którym papież nie tylko przywołuje historyczną rolę posługi Prymasa i jej znaczenie w perspektywie międzynarodowej, ale także nakreśla kształt tej misji we współczesnym Kościele. Ważnym zadaniem Prymasa jest tu dbanie o aktualność historycznego dziedzictwa prymasów „w szerszym kontekście zjednoczonej Europy”, jak również „rozeznawanie nowych wyzwań i szukanie nowych sposobów docierania z ewangelicznym przesłaniem do współczesnego świata”.
Mówiąc dalej o roli Prymasa w tym pierwszym kontekście, abp Polak odwołał się do tradycji Zjazdów Gnieźnieńskich, które są praktyczną realizacją tej misji. Podkreślił duży wkład swego poprzednika abp. Henryka Muszyńskiego i pożegnanego wczoraj abp. Jeremiasza, w rozwój tych spotkań. Przypomniał też o „braterskim zaproszeniu”, z jakim zwrócił się z okazji jubileuszu do prymasów Europy. Zostało one wysłane m.in. do Pragi, Budapesztu, Salzburga, Lyonu, Toledo, Brukseli, Dublina oraz Armagh. W uroczystościach 23 kwietnia weźmie udział ostatecznie czterech prymasów z zagranicy.
O historycznej roli i godności Prymasa Polski, a także o najważniejszych duchownych, którzy ją piastowali mówił w swoim wystąpieniu historyk ks. dr Robert Nurski. Przypomniał początki prymasostwa w Polsce sięgające czasów Soboru w Konstancji oraz okoliczności nadania tej godności abp. Mikołajowi Trąbie. Wskazał na nadrzędne zadanie Prymasów w zakresie troski o wspólnotę Kościoła i krzewienie wiary katolickiej w Polsce oraz przypomniał m.in. o ogromnej roli interrexa, którą to funkcję Prymas sprawował w czasie bezkrólewia od czasu śmierci króla Zygmunta Augusta. Wśród wybitnych postaci Kościoła polskiego, piastujących godność Prymasa Polski ks. Nurski wymienił m.in.: kard. Mieczysława Ledóchowskiego, kard. Augusta Hlonda i Prymasa Tysiąclecia kard. Stefana Wyszyńskiego, który w okresie jubileuszu milenijnego prowadził bezprecedensową aktywność duszpasterską i – jak określił to ks. Nurski – był dla Kościoła pasterzem oraz ojcem.
O programie jubileuszowych uroczystości mówili przedstawiciele władz samorządowych. Beata Tarczyńska, starosta powiatu gnieźnieńskiego zaznaczyła, że obchody, przygotowywane od 2014 roku będą promowane poprzez postaci dwóch Prymasów: abp. Mikołaja Trąby i abp. Ignacego Krasickiego. Do nazwiska pierwszego Prymasa Polski nawiązuje logo jubileuszu, w które wpisana jest trąbka. Z kolei z postacią Prymasa Krasickiego, znanego wielbiciela słodkości, związany będzie okolicznościowy Festiwal Czekolady dedykowany najmłodszym. Na wzór obchodów 1050-lecia Chrztu Polski także i przy tej okazji zostanie przeprowadzony konkurs teatralny dla uczniów polskich szkół.
Prezydent Gniezna Tomasz Budasz przypomniał, że miasto to jest jedynym na świecie, w którym mieszka i włącza się w życie Kościoła trzech Prymasów: abp Wojciech Polak oraz dwóch prymasów-seniorów abp Henryk Muszyński i abp Józef Kowalczyk. Wyraził nadzieję na ich obecność podczas licznych uroczystości i zapowiedział, że jubileusz jest zaproszeniem dla wszystkich gości do poznania historii i dziedzictwa pierwszej stolicy Polski. Mają temu posłużyć m.in. darmowe wycieczki z gnieźnieńskimi przewodnikami miejskimi, organizowane w każdą 3 niedzielę miesiąca od maja do sierpnia, a także plenerowa wystawa przygotowana na ul. Chrobrego.
Z kolei ks. dr Jarosław Bogacz, dyrektor muzeum Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej, zachęcił do odwiedzenia wystawy „Primas Poloniae”, na której zaprezentowane zostaną eksponaty związane z historią prymasostwa w Polsce m.in. rzadko prezentowany Złoty Kodeks Gnieźnieński, pektorał zwany „krzyżem wygnańców”, który nosili m.in. kard. Ledóchowski i kard. Wyszyński oraz liczne dokumenty. Ekspozycja podzielona została na sześć paneli tematycznych.
UWAGA!
Niedzielna suma odpustowa będąca głównym punktem inauguracji obchodów 600-lecia prymasostwa w Polsce sprawowana będzie w katedrze gnieźnieńskiej, a nie jak wcześniej planowano, na Placu św. Wojciecha. Nie będzie ograniczeń w wejściu do bazyliki. Zapraszamy.
