Jan Przerębski

Syn Jakuba, kasztelana sieradzkiego i Zofii z Szafrańców h. Starykoń, urodził się w 1518 lub 1519 r. Miał kilku braci, m.in. Mikołaja, dworzanina i sekretarza królewskiego, Piotra, kanonika gnieźnieńskiego i prepozyta krakowskiego oraz Wincentego, kasztelana rozpierskiego. Jego stryjem był Wincenty, podkanclerzy koronny, ordynariusz płocki i włocławski, a bratem stryjecznym Andrzej, sekretarz królewski, kanonik krakowski i gnieźnieński. Jego nazwisko pisano także: Przerembski. Jan Przerębski studiował na Uniwersytecie Krakowskim od 1530 r., od 1541 lub od 1542 r. w Padwie. Posiadał liczne prebendy, m.in.: probostwo kościoła św. Jadwigi w Krakowie, od 1545 r. był też kanonikiem kruszwickim i katedralnym w Krakowie, od 1547 r. prepozytem katedry na Wawelu, od 1556 r. kanonikiem wileńskim oraz prepozytem gnieźnieńskim i dziekanem krakowskim. Równolegle z karierą kościelną rozwijała się jego kariera w kancelarii królewskiej, początkowo był sekretarzem, od 1550 r. sekretarzem wielkim koronnym, a od 1552 r. podkanclerzym wielkim koronnym. W 1556 r. wystosowano do papieża oficjalny list z prośbą o przyznanie Przerębskiemu godności koadiutora arcybiskupstwa gnieźnieńskiego, rok później został nominowany przez króla na biskupstwo chełmskie. W obu przypadkach papież nie chciał wyrazić swojej aprobaty z powodu oskarżenia Przerębskiego o herezję oraz o brak podstawowego wykształcenia teologicznego. Dzięki zabiegom Stanisława Hozjusza Przerębski został oczyszczony z zarzutów. Doprowadzono do kompromisu, w związku z którym papież Paweł IV potwierdził nominację na koadiutorię gnieźnieńską, którą Przerębski objął 2 stycznia 1559 r., jednak już kilkanaście dni później (19 stycznia), po śmierci Prymasa Dzierzgowskiego, przejął funkcję arcybiskupa gnieźnieńskiego. Uznanie budziło jego oczytanie oraz talent oratorski. Śladem po jego księgozbiorze jest iluminowany kodeks „Rituale Romanorum Episcoporum”. Zamierzał utworzyć seminarium duchowne w Gnieźnie oraz planował reformę szkół, w tym szkoły katedralnej. Ustanowił składkę na remont katedry gnieźnieńskiej. W trakcie pontyfikatu zwołał synod archidiecezjalny i prowincjonalny. Zmarł po krótkim okresie pontyfikatu 12 stycznia 1562 r.

Udostępnij naShare on Facebook
Facebook
Tweet about this on Twitter
Twitter