Jan Tarnowski

Syn Piotra, w latach 1580–1582 chorążego poznańskiego oraz Anny z Rokszyckich, urodził się w Tarnowie nad Gopłem w 1550 r. W najwcześniejszym okresie życia edukację odbywał w domu, w 1564 r. wysłano go do jezuickiego kolegium w Wiedniu, skąd wyruszył na studia do Italii. Początkowa droga kariery Tarnowskiego związana była z kujawsko-pomorskim dworem bp. Karnkowskiego, dzięki któremu uzyskał tamtejszą kanonię, natomiast w 1579 r. prepozyturę włocławską i kruszwicką. Na kanonię, a następnie prepozyturę krakowską instalowany został odpowiednio w latach 1580 oraz 1589. W 1589 r. uzyskał również godność prepozyta łęczyckiego. Równolegle rosło jego znaczenie w hierarchii państwowej, prowadząc go od stanowiska sekretarza królewskiego, a także referendarza koronnego (od 1581 r.), aż do objęcia na początku stycznia 1591 r. podkanclerstwa koronnego. Staraniem króla w 1590 r. Prymas Karnkowski mianował Tarnowskiego swoim koadiutorem z prawem następstwa. Sprzeciwiła się temu jednak Stolica Apostolska. Przez kolejne sześć lat trwała stagnacja w karierze kościelnej Tarnowskiego, przełom nastąpił dopiero w 1597 r., w którym prekonizowano go na biskupstwo poznańskie. Faktycznie godność objął dopiero w styczniu następnego roku. Opuszczone w 1600 r. stolice biskupie w Krakowie oraz Włocławku oznaczały początek rywalizacji o translację zakończoną przejściem do mniej pożądanej diecezji kujawsko-pomorskiej, co skutkowało odsunięciem się Tarnowskiego od spraw państwowych. Po śmierci Prymasa Karnkowskiego, przy poparciu króla Zygmunta III, kapituła gnieźnieńska 30 października 1603 r. obrała go arcybiskupem. Potwierdzenie papieskie otrzymał 29 marca 1604 r., paliusz zaś 28 kwietnia, a ingres odbył 5 czerwca. Jan Tarnowski jako bliski współpracownik pierwszego Wazy na tronie polskim wspierał go w staraniach o umocnienie władzy królewskiej. Z racji małżeństwa monarchy z Anną Austriaczką liczył na większe zacieśnienie relacji z domem habsburskim. Prymas sprzeciwiał się polityce prowadzonej przez Jana Zamoyskiego. W czasie piastowania godności biskupiej w Poznaniu, zadbał o odnowienie katedry na Ostrowie Tumskim i rozbudował tamtejszy pałac biskupi. Administrując diecezją kujawsko-pomorską, dobudował we Włocławku kaplicę NMP do miejscowego kościoła katedralnego. Zapisem testamentowym ofiarował katedrze gnieźnieńskiej 400 dukatów na złoty kielich oraz inne paramenty liturgiczne, kolegiacie łowickiej i innym kościołom szaty liturgiczne  lub potrzebny do ich wykonania materiał. Prymas zmarł 14 września 1604 r. w rezydencji arcybiskupiej w Łowiczu, pochowano go w tamtejszej kolegiacie.

Udostępnij naShare on Facebook
Facebook
Tweet about this on Twitter
Twitter