Jan Latalski

Syn Janusza, kasztelana gnieźnieńskiego i jego pierwszej żony Katarzyny z Oleśnicy h. Grzymała, urodził się w 1463 r. Miał liczne rodzeństwo przyrodnie, m.in.: Janusza, wojewodę poznańskiego, Benedykta, kanonika i dziekana poznańskiego, Jerzego, kasztelana lędzkiego, ponadto Bernarda, Macieja i siostrę Barbarę. Nic pewnego nie wiadomo o studiach Latalskiego (przypuszczalnie wpisał się do metryki Uniwersytetu Krakowskiego), pobierał jednak nauki u jurysty i grecysty Giovanniego Silvio de Mathio zw. Siculusem. Początkowo był notariuszem publicznym w konsystorzu poznańskim w latach 1488–1490, następnie od 1492 r. sekretarzem biskupa poznańskiego Uriela Górki. Dzierżył liczne beneficja, był m.in.: plebanem w Chojnicy od 1489 r. i altarystą w Kostrzynie, od 1493 r. kanonikiem w kolegiacie NMP in Summo w Poznaniu, altarystą w Kościanie i kościele Wszystkich Świętych w Poznaniu. Przed 1511 r. został altarystą w katedrze poznańskiej oraz plebanem w Kostrzynie, od ok. 1491 r. był prepozytem w Chrząstowie, od 1500 r. w Gnieźnie, a od 1503 r. w Krakowie, gdzie dwa lata później został też kanonikiem, w kolejnym roku objął kanonię łęczycką. Już wcześniej, w 1493 r., został nominowany na poborcę podatków w województwie kaliskim. Poświadczony jako kanclerz królowej Elżbiety Rakuszanki od 1498 r. aż do jej śmierci w 1505 r. Sekretarzem królewskim był już w ostatnich latach panowania Kazimierza Jagiellończyka, później funkcję tę pełnił do 1525 r. Jako pracownik królewskiej kancelarii, a później jako senator, aktywnie uczestniczył w życiu politycznym i licznych misjach dyplomatycznych. Związał się blisko ze stronnikami królowej Bony i dzięki jej protekcji uzyskał w 1525 r. biskupstwo poznańskie. W trakcie rządów w tej diecezji (do 1536 r.) dbał o rozwój kultury i nauki. Sfinalizował budowę Kolegium Lubrańskiego i sprowadził do niego m.in. wybitnego humanistę Krzysztofa Hegendorfera. Dokończył remont poznańskiej katedry i uposażył ją w szaty liturgiczne i relikwiarz św. Stanisława. W celu ujednolicenia liturgii w diecezji jego staraniem wydano w Lipsku w 1533 r. „Agendę Poznańską”. W 1536 r. na nieco ponad rok Latalski został biskupem krakowskim, w połowie września 1537 r. otrzymał papieską zgodę na objęcie archidiecezji gnieźnieńskiej. Ingres odbył 28 października. W trakcie pontyfikatu Latalski zwołał w 1539 r. synod prowincjonalny w Piotrkowie, na którym m.in. podjęto uchwały przeciwko szerzącemu się protestantyzmowi oraz podkreślono konieczność poprawy obyczajów kleru. Jan Latalski zmarł w zamku arcybiskupim w Skierniewicach 28 sierpnia 1540 r. Pochowany został 9 października w katedrze gnieźnieńskiej w kaplicy Gembickich. Do dziś zachował się jego nagrobek z piaskowca.