Jan Łaski

Urodził się w 1456 r. jako syn Andrzeja i Barbary z Rembieszowa, choć do niedawna sądzono jeszcze, że była to nieznana z imienia Skocka h. Nowina. Niewiele wiadomo na temat jego wykształcenia. Już jako siedmiolatek uzyskał sakrament bierzmowania oraz niższe święcenia kapłańskie. Pierwszym beneficjum, jakie posiadał, była altaria w wielkopolskich Skokach. W ciągu swego życia piastował szereg zaszczytnych godności kościelnych. Były to m.in.: kantorie poznańska i gnieźnieńska, kanclerstwo gnieźnieńskie, dziekania włocławska, dwie kanonie krakowskie, prepozytury poznańska i płocka. Karierę rozpoczął od pracy w kancelarii biskupa Krzesława z Kurozwęk, przed 1490 r. był już sekretarzem królewskim, natomiast w 1502 r. został mianowany najwyższym sekretarzem. Powierzano mu liczne misje zagraniczne (Wiedeń, Rzym, Flandria, Prusy, Węgry, Rosja). Będąc jednym z najbliższych doradców króla Aleksandra Jagiellończyka, odgrywał znaczącą rolę w kształtowaniu polityki państwa. 27 listopada 1503 r. został kanclerzem wielkim koronnym. Przyczynił się wówczas m.in. do przeprowadzenia inwentaryzacji Archiwum Koronnego. W 1506 r. wydano z jego inicjatywy tzw. Statut Łaskiego. Sprzeciwiał się tendencjom separatystycznym Litwy. Był zwolennikiem wzmocnienia władzy królewskiej. Arcybiskupem gnieźnieńskim został w 1510 r. Uroczysty ingres do katedry miał miejsce 27 czerwca tego roku, przedtem metropolita złożył urząd kanclerza wielkiego koronnego. Jako arcybiskup gnieźnieński przeprowadził liczne synody. Z jego inicjatywy spisano w celach podatkowych księgę uposażeń „Liber beneficiorum”. Koronował dwie żony Zygmunta I Starego – Barbarę Zapolyę oraz Bonę Sforzę. W latach 1513–1515 reprezentował Polskę na soborze laterańskim. Wyprosił wówczas u papieża tytuł „legata urodzonego” (legatus natus), który przysługiwał odtąd kolejnym Prymasom. Ponadto otrzymał bullę, na mocy której wyższe godności w polskim Kościele mogły piastować jedynie osoby pochodzenia szlacheckiego. Łaski dał się poznać jako hojny mecenas. Wysyłał młodzież na zagraniczne uczelnie. Był również propagatorem stylu odrodzenia. Wprowadził ujednolicenie liturgii. W Gnieźnie rozpoczął budowę nowego zamku arcybiskupiego. Erygował nowe parafie oraz wzniósł kościoły w Łasku i Skierniewicach (ze szpitalem). Zmarł 19 maja 1531 r. w Kaliszu. Jego ciało spoczywało w nieistniejącej już kaplicy św. Stanisława, która znajdowała się na Wzgórzu Lecha, pomiędzy katedrą gnieźnieńską a kościołem kolegiackim św. Jerzego.