Jan Gruszczyński

Urodzony w Iwanowicach ok. 1405 r. Był synem chorążego mniejszego sieradzkiego Jana z Gruszczyc i Małgorzaty z Naramic i Parcic h. Łodzia. Miał kilku braci: Jakuba, Bartłomieja – kasztelana kaliskiego, Mikołaja z Iwanowic h. Kośmidrem – chorążego kaliskiego, Marcina, doktora dekretów i kanonika gnieźnieńskiego oraz Andrzeja – kanonika poznańskiego. Wiadomo też, że przyszły Prymas był studentem Uniwersytetu Krakowskiego w 1431 r. Od 1430 do 1454 r. pełnił funkcję pisarza królewskiego. Dzierżył też liczne beneficja, kolejno uzyskał kanonikat i archidiakonat w węgierskim Eger (lata 1440–1441), od 1442 r. był plebanem w Sieradzu oraz kanonikiem św. Jerzego na Wawelu, kustoszem i kanonikiem krakowskim odpowiednio w latach 1443–1450 i 1448, ponadto kanonikiem gnieźnieńskim i poznańskim od 1444 r., włocławskim od 1447 r., w latach 1455–1469 kanclerzem królewskim, a od 1456 do 1457 r. gubernatorem Wielkopolski i Prus. Biskupstwo włocławskie objął w 1451 r., w 1463 r. zaś krakowskie. Na arcybiskupa gnieźnieńskiego wybrany został z prezenty królewskiej przez kapitułę 3 lipca 1464 r., potwierdzony przez papieża 19 października tegoż roku, ingres odbył 23 kwietnia 1465 r. W trakcie pontyfikatu zaangażowany był bardziej w politykę państwową niż w zarząd diecezją, mimo to zwołał pięć synodów prowincjonalnych, których głównym efektem było opodatkowanie duchowieństwa na rzecz walki z Krzyżakami. Na ten cel, w latach 1465–1466, przeznaczył część precjozów ze skarbca gnieźnieńskiej katedry. Jako bardzo bliski współpracownik króla Kazimierza Jagiellończyka, wspierał jego zabiegi o zjednoczenie Prus z Koroną. Piastując urząd kanclerski, miał duży wpływ na politykę państwa, zwłaszcza w czasie wojny trzynastoletniej. Przyczynił się do wykupienia Malborka z rąk krzyżackich (1457 r.). Wywarł duży wpływ na rokowania i zawarcie układu z królem czeskim Jerzym z Podiebradu w Głogowie w 1462 r. Ponadto przewodniczył stronie polskiej w trakcie rozmów polsko-krzyżackich w Brześciu Kujawskim i był obecny przy rokowaniach zakończonych pokojem toruńskim w 1466 r. Częściowo sparaliżowany zmarł w Krakowie 9 października 1473 r., jego ciało sprowadzono do Gniezna i pochowano w katedrze 23 października. Prymas Jan Łaski ok. 1520 r. wystawił mu nagrobek z czerwonego marmuru wykonany przez Jana Florentczyka z Ostrzyhomia.