Antoni Ostrowski

Syn chorążego pancernego Ludwika i Katarzyny ze Służewskich h. Belina, urodził się 29 marca 1713 r. w rodzinnym Ostrowie. Początkowo uczył się w szkołach pijarskich w Górze i Drohiczynie, od 1735 r. w seminarium duchownym księży misjonarzy w Warszawie. Tam przyjął święcenia kapłańskie. Na dworze biskupa krakowskiego Jana Aleksandra Lipskiego otrzymał funkcję administratora dóbr biskupich. Później kumulował liczne beneficja, m.in. od 1736 r. kanonikat łucki, od 1737 r. probostwo w Goszczynie i Mniszewie. W kolejnym roku został kanonikiem poznańskim, rok później proboszczem w Stopnicy, w 1743 r. kanonikiem warszawskim, koadiutorem kustodii warszawskiej, proboszczem w Garwolinie, prepozytem szpitala św. Anny tamże, w 1746 r. prepozytem w Mątwach, plebanem w Grójcu, kanonikiem krakowskim w roku kolejnym, od 1749 r. zaś kanclerzem katedralnym krakowskim i kustoszem kolegiaty warszawskiej. Był też deputatem do Trybunału Koronnego z ramienia krakowskiej kapituły w latach 1747–1748 i 1751–1752. Od 1750 r. był oficjałem generalnym archidiakonatu warszawskiego, proboszczem rzeczyckim zaś od 1753 r. W tym samym roku otrzymał biskupstwo inflanckie, a w 1758 r. koadiutorię biskupa włocławskiego, ostatecznie zostając ordynariuszem kujawskim w 1763 r. Nominację na arcybiskupa gnieźnieńskiego otrzymał w kwietniu 1777 r., zatwierdzenie papieskie 23 czerwca, rządy objął za pośrednictwem pełnomocnika 1 września, a uroczysty ingres odbył 23 lipca 1778 r. Jednocześnie z nominacją arcybiskupią otrzymał urząd opata komendatoryjnego klasztoru Benedyktynów w Tyńcu i Cystersów w Lądzie. W trakcie pontyfikatu kładł duży nacisk na kwestie duszpasterstwa. Zlecił generalną wizytację całej archidiecezji. Troszczył się o szkolnictwo parafialne. Utworzył w 1781 r. sufraganię łowicką. Karierę polityczną zawdzięczał zbliżeniu z familią Czartoryskich. Został też wtedy, tj. w 1758 r., kawalerem Orderu Orła Białego. W czasie bezkrólewia, po śmierci Augusta III Sasa, poparł kandydaturę Stanisława Augusta Poniatowskiego. Później stał się wyraźnie zależny od działających w Polsce rosyjskich dyplomatów, był przeciwny zarówno konfederacji barskiej, jak i reformatorskim projektom stronnictwa królewskiego. Podpisał traktaty rozbiorowe z Austrią, Prusami i Rosją 18 września 1773 r. Zasłużył się jako sprawny administrator i zdolny ekonom, pomnażając dochody włocławskich dóbr biskupich, a później i arcybiskupich. Zakładał liczne manufaktury, a wytwarzane w nich produkty eksportował za granicę. Był znawcą melioracji, m.in. wybudował śluzę na rzece Pilicy w Smardzewicach. Jako Prymas polecił wybudować nowy gmach seminarium duchownego w Gnieźnie, fundował liczne kościoły, m.in. kolegiacki w Kurzelowie i parafialny w Skierniewicach.  W celu ratowania zdrowia wyruszył za granicę. Zmarł w Paryżu 26 sierpnia 1784 r., pochowano go w kościele św. Ludwika w Luwrze, natomiast serce umieszczono w fundowanym za życia Prymasa grobowcu w Skierniewicach 5 listopada.