Andrzej Krzycki

Syn Mikołaja i Anny Tomickiej, córki chorążego poznańskiego Mikołaja, rodzonej siostry Piotra Tomickiego, podkanclerzego koronnego i biskupa krakowskiego, urodził się 7 lipca 1482 r. w Krzycku Małym. Po wczesnej stracie rodziców opieką Andrzeja kierował brat Mikołaj. Początkowe kroki w edukacji przyszłego Prymasa nie są potwierdzone źródłowo, przypuszczalnie pobierał nauki w Poznaniu, a następnie na Uniwersytecie Krakowskim. Dalszy, znany już etap kształcenia młodego Krzyckiego, wiódł przez studia prawa kanonicznego na uniwersytetach w Paryżu oraz Bolonii. Wczesna droga kariery upłynęła Krzyckiemu pod auspicjami biskupa poznańskiego Jana Lubrańskiego oraz wuja Piotra Tomickiego. Za ich sprawą możliwe okazało się uzyskanie pierwszych godności kościelnych: w 1504 r. kanonii poznańskiej, w 1507 r. kanclerstwa poznańskiego, trzy lata później tamtejszej scholasterii, w 1512 r. zaś scholasterii płockiej i kanonii krakowskiej. Po ustąpieniu Jana Konarskiego w 1520 r. administrował diecezją poznańską. Sakrę biskupią otrzymał w 1523 r. po przekazaniu mu biskupstwa w Przemyślu piastowanego do 1527 r., kiedy to przeniesiony został do Płocka. Po śmierci Macieja Drzewickiego, z polecenia królewskiego 29 października 1535 r., kapituła dokonała wyboru Krzyckiego na arcybiskupa gnieźnieńskiego, potwierdzonego w połowie listopada przez papieża. Uroczysty ingres odbył się 21 kwietnia 1536 r. W Gnieźnie przebywał zaledwie do 5 maja, regulując jedynie doraźne sprawy. Zajęty interesami państwa i trawiony chorobą, więcej nie pojawił się w stolicy metropolitalnej. Związki Krzyckiego z dworem Zygmunta Starego rozpoczęły się, gdy trafił nań w charakterze nadwornego poety, ale już w 1515 r. został sekretarzem królewskim. Po przybyciu królowej Bony w 1517 r. stał się jednym z jej najbardziej zaufanych stronników. Krzyckiemu właśnie przypisywany jest istotny udział m.in. w zhołdowaniu Zakonu Krzyżackiego w 1525 r., koronacji Zygmunta Augusta w 1530 r. czy doprowadzeniu do zawarcia pokoju z Turcją w 1533 r. Na niwie kościelnej nie było mu dane rozwinąć szerszej działalności. Przeprowadzone przez niego dwa synody diecezjalne uzupełnione zostały budową nowej katedry w Płocku, wsparciem udzielanym fundacji nowych kościołów, wizytacjami, jak również podejmowaniem działań przeciw heretykom. Słynący głównie z humanistycznej poezji, Andrzej Krzycki utrzymywał stały listowny kontakt z największymi umysłami swoich czasów. Niemała musiała być również stworzona przez niego biblioteka, w której do oznaczania swoich ksiąg używał jednego z najstarszych w Polsce ekslibrisów. Prymas zmarł 10 maja 1537 r. w Krakowie, pochowany został 9 lipca w podziemiach katedry gnieźnieńskiej.