Spotkanie rektorów seminariów
Prymas Polski abp Wojciech Polak spotkał się 4 września z rektorami wyższych seminariów diecezjalnych i zakonnych, którzy uczestniczą w ogólnopolskiej konferencji zorganizowanej w tym roku w Centrum Duchowości Księży Jezuitów w Częstochowie.
Nawiązując do tematu spotkania „Między dyrektywnością a samowychowaniem” abp Polak przywołał myśl filozofa i eseisty Leszka Kołakowskiego o wolności i bezpieczeństwie, dobrach pożądanych i cenionych przez człowieka, których nie sposób jednak mieć w pełni jednocześnie, zderzają się bowiem ze sobą lub ograniczają wzajemnie. Dlatego – cytował dalej – te dwie fundamentalne potrzeby duchowe ludzkie – wolność i bezpieczeństwo – mogą być ustanawiane tylko jak wszystkie życiowe cele, drogą niewygodnych kompromisów, bo ani jedna, ani druga nie mogą być zaspokojone z osobna w sposób doskonały, tym mniej zaś obie łącznie. Podobnie – jak przyznał Prymas – tytułowa dyrektywność i samowychowanie są wychowawczymi pragnieniami, które bardzo często zderzają się ze sobą, czy też ograniczają wzajemnie i być może – idąc za intuicją Leszka Kołakowskiego – i one mogą współistnieć jedynie na drodze kompromisów, albo – jak zastanawiał się abp Polak – w pojednaniu pozornych przeciwieństw.
„W podejmowanej i prowadzonej formacji chodzi zatem o coś pomiędzy, a więc między dyrektywnością a samowychowaniem. Z jednej bowiem strony za zasadniczy kierunek uznajemy – jak możemy m.in. wyczytać w Typicznym programie formacyjnym – że program formacyjny jest ukierunkowany na rozwój wewnętrznej wolności i odpowiedzialności każdego seminarzysty, z drugiej zaś strony już sama Droga formacji prezbiterów w Polsce podkreśla, że regulamin, czyli porządek życia wspólnoty konieczny jest dla osiągnięcia dyscypliny życia jako wartości wewnętrznej. Wdraża bowiem do przyjęcia i kierowania się zasadami współżycia, w których troska o zewnętrzny porządek, dopełniona zaraz zostaje jasnym wymogiem rzetelnie podejmowanej formacji i obowiązków. Pokusa, by pójść na skróty rezygnując czy to z jednego czy to z drugiego, mogła by się bowiem skończyć – przed czym jesteśmy wprost przestrzegani – chaosem lub infantylizacją czy uprzedmiotowieniem naszych wychowanków” – przyznał przewodniczący Komisji Duchowieństwa KEP.
Odwołując się raz jeszcze do wspomnianego Typicznego programu formacyjnego podkreślił również, że wysiłek formacyjny musi być ukierunkowany na „ukształtowania nowego człowieka, który znajduje życie w Chrystusie i coraz bardziej odzwierciedla w sobie człowieczeństwo Jezusa”. A to jezusowe człowieczeństwo – podkreślił dalej – wyraża się przede wszystkim w otwarciu na tych, którzy potrzebują pomocy. Nie ogranicza się to jednak tylko do tego, co jedynie ludzkie, co jest potrzebą człowieka. „Program formacyjny ukierunkowany na rozwój wewnętrznej wolności i odpowiedzialności pomaga zmierzyć się z prawdą o sobie i podjąć drogę życia we współpracy z Bogiem w Kościele” – wskazał Prymas.
Fot. ks. J. Kapelak
