Prezentacja w SKEP

W sekretariacie Konferencji Episkopatu Polski zaprezentowano 29 marca najnowsze opracowanie naukowe o Złotym Kodeksie Gnieźnieńskim należącym do najcenniejszych średniowiecznych rękopisów w Europie. 

Publikacja jest wydaniem fototypicznym wzbogaconym o transkrypcję oryginalnego tekstu w języku łacińskim i polskim. Dzieło zaprezentował dyrektor gnieźnieńskiego Archiwum Archidiecezjalnego ks. Michał Sołomieniuk oraz wydawca, redaktor naczelny „Wydawnictwa M” Piotr Słabek. W wydarzeniu udział wzięli również Prymas Polski abp Wojciech Polak, nuncjusz apostolski w Polsce abp Salvatore Pennacchio oraz sekretarz generalny KEP bp Artur Miziński. Jak podkreślił ten ostatni,  Złoty Kodeks Gnieźnieński jest wyjątkowym dokumentem potwierdzającym przynależność Polski do wspólnoty państw chrześcijańskich. „Dzięki tej publikacji mamy możliwość sięgnięcia do korzeni, powrotu do źródeł, odkrywania piękna chrześcijaństwa i wpływu religii chrześcijańskiej na kształtowanie się Polski jako państwa chrześcijańskiego” – przyznał sekretarz generalny KEP.

Prymas Polski z kolei przypomniał, że Kodeks w swojej tradycji służył przede wszystkim jako księga liturgiczna, która towarzyszyła niejednej koronacji królewskiej w Gnieźnie i w Krakowie. Do roku 1830 była stale używana w liturgii. „Być może dlatego konieczność odnowy i restauracji była tak pilna” – zaznaczył abp Wojciech Polak, dodając, że również w wieku XX korzystano z ewangelistarza m.in. podczas pielgrzymek Jana Pawła II w 1997 i 1999 roku do Gniezna i Bydgoszczy. „Powinniśmy się cieszyć, że księga zachowała się w tak dobrym stanie” – stwierdził ks. Michał Sołomieniuk przypominając, że w 2014 roku Kodeks został wpisany na Listę Krajową programu UNESCO „Pamięć Świata”. „To dzieło jest świadectwem mądrości naszych praojców, świadectwem życia w rodzinie narodów chrześcijańskich” – dodał Piotr Słabek informując, że trwają prace nad stworzeniem faksymile Złotego Kodeksu Gnieźnieńskiego.

Opracowania o Złotym Kodeksie Gnieźnieńskim pogratulował jego twórcom abp Salvatore Pennacchio. „To ogromna karta historii i wiary waszego narodu” – podsumował nuncjusz apostolski w Polsce. Oryginał Złotego Kodeksu Gnieźnieńskiego, po kilkuletnich pracach renowacyjnych, będzie można obejrzeć 24 kwietnia w Gnieźnie, podczas wernisażu zorganizowanemu przez Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej i Archiwum Diecezjalnym w Gnieźnie. Będzie to okazja wyjątkowa, księga jest bowiem bardzo rzadko i na bardzo krótko udostępniana szerszej publiczności.

Złoty Kodeks Gnieźnieński został wykonany najprawdopodobniej w czeskim, niewykluczone, że praskim, warsztacie miniatorskim, który ukształtował się i rozwinął w drugiej połowie XI stulecia pod wpływem ośrodka malarstwa książkowego w Ratyzbonie. Jest jednym z czterech istniejących do dziś kodeksów, tworzących jednolitą grupę, noszącą znamię tego samego skryptorium. Zawiera 24 całostronicowe iluminacje przedstawiające głównie sceny z życia i męki Chrystusa. Zdobią go również przepiękne romańskie inicjały. Nieznana jest historia przybycia rękopisu do Polski. Według jednej z hipotez był on darem Judyty – córki króla czeskiego Wratysława, poślubionej Władysławowi Hermanowi w 1079 lub 1080. Istnieje również przypuszczenie, że kodeks ufundował Bolesław Śmiały z okazji reaktywacji metropolii gnieźnieńskiej i swojej koronacji. Niewykluczone, że służył także przy kolejnych liturgiach koronacyjnych w Gnieźnie. W 2012 roku rękopis został poddany gruntownej restauracji i konserwacji. Zaprezentowane opracowanie stanowi podsumowanie dotychczasowych prac badawczych nad tym cennym zabytkiem.

 

 

za KAI
Fot. M. Drwal/BPKEP
Udostępnij naShare on Facebook
Facebook
Tweet about this on Twitter
Twitter